Ahmet Sabri Mandıracı sanatkâr ecdadımızın, eslafın, üstadlarının izinde ve dahi hakikat yolunda çalışan mütevazı bir hezarfen sanatçı; hattat, ebrucu ve dahi ressam. Muhatabımız kırk beş yıldır sanatseverlere hattın zikri, ebrunun ahengi ve resmin müşfik yüzüyle merhaba diyor: Merhaba!
ÜSTADLARININ İZİNDE
Mandıracı, kültür karakışının yaşandığı yıllarda öz sanatlarımıza can suyu taşıyan son büyük ustalara; Mustafa Düzgünman üstada ve Ali Alparslan hocaya talebe olarak ebru sanatındaki tertip ve erkânı; hat sanatındaki muvâzene ve usulü öğrenerek icazet almış.
Aldığı icazetin hakkını vermek için kırk beş yıl boyunca teknesinde kadim ebru sanatımıza hizmet etmenin naif gayreti içerisinde bulunan A. Sabri Mandıracı eslâfın, “iğne iye kuyu kazmak” şeklinde vasfettiği ettiği kadim sanatta battal, hatip ve çiçekli ebrularla hasbıhâl etmiş; hocasının izinde hüvesi hüvesine milimi milimine gayretli çalışmalara râm olmuş.
Muhatabımız son iki asırda Sami Efendi, Necmeddin Efendi ve Ali Alparslan silsilesiyle günümüze kadar ulaşan ta’lik yazının aslî güzelliğini keflerin serenine, nunların çanağına yükleyerek 14 asır öncesinin kutlu mesajını günümüz insanına iletmenin tatlı telaşı içerisinde bulunarak ‘Râkım Mesleği’ne tabir yerindeyse bir ömrü, kırk beş yılını vakfetmiş.
YAZININ DA BİR RUHU VARDIR!
Yazının da mutlaka bir ruhu vardır. İnsanın tabiatına; bir adım öte sînesine değen, işleyen ve netice itibarıyla tesir meydana getiren bir ruh... Mezkûr ruhu temâşa etmek isteyenlerin A. Sabri Mandıracı’nın ta’lik kalemiyle yazdığı hurufata dikkatlice bakmaları yeterli.
RESİM, HAT VE EBRU GİBİ MÜKÂŞEFE SANATIDIR
Ahmet Sabri Mandıracı gördüğü, hissettiği, dokunduğu sûret ve sîretlerin tasvirini resmetmiş. Mümin ve mütevekkil hocalarının ve dahi onların hocalarının fotoğraflarından yola çıkarak portreler oluşturmuş.
Sanatkârın İstanbul’daki evinin duvarlarında sıralanarak hafî zikirleri terennüm eden Hulusi Efendi’nin, Süheyl Ünver’in, Necmeddin Efendi’nin, Ali Alparslan’ın portrelerine dikkatlice bakanlar önce Medresetü’l-Hattatîn zamanına; sonra da Fatih Nakışhanesi’ne giderek, ressamın iddiasız resimlerindeki iddiayı keşfedecek. Çünkü resim de hat ve ebru gibi mükâşefe sanatıdır.
Emekli Öğretmen Albay A. Sabri Mandıracı sanat ve estetik güzelliklerle irtibatını "Sanat benim hayatımda hep birinci planda oldu. Derslere girdiğim sırada, teneffüslerde veya iki saatlik boşluğum varsa elime fırçayı alıp bir şeyler boyardım." cümleleriyle izah ediyor.
MANDIRACI: USTALARIMIN YOLUNDAN GİTMEYE ÇALIŞIYORUM.
Çocukluğunun geçtiği Armutlu’da hocasının Kur’ân-ı Kerîm öğretirken kendisine Elif-ba’yı yazdırdığını, böylelikle çocuksu çizgilerle ilk defa hatla meşgul olduğunda yazma eylemini çok sevdiğini ve sonrasında hat sanatıyla ünsiyet kurduğunu ifade eden sanatkâr, sözlerine şu cümlelerle devam ediyor: “Ben ilk defa yazıya, hat sanatına o zaman başladım ve çok sevdim. Hocamız da beni çok teşvik ederdi. Tüm namaz sûrelerini bize yazdırarak öğretti.
O sıralarda hat sanatının güzelliğini fark ettim. Lakin usûlünce yazabilmek için gerekli olan kamış kalemi bulamayınca kesik uçlu kalemlerle yazmaya başladım. Üniversite tahsili için İstanbul’a gelince Prof. Dr. Ali Alparslan hocamla tanıştım ve hat sanatının incelik, usûl ve esaslarını birinci elden öğrenmenin gayreti içerisinde bulundum. O gün bugündür ustalarımın yolundan, izinden gitmeye çalışıyorum. Ustaların yolunda olmak, ustaların yaptıklarını yorumlamak, yeniden oluşturmaktır.”
Hattat A. Sabri Mandıracı hat sanatı tarihimizde şimdiye kadar denenmemiş istifleri oluşturmuş. Sami Efendi’nin yolundan giderek zeren-dûd yazılara da ketebe koymuş.
Sanatçı hasbihalimizde istifleriyle ilgili olarak şu hususlara değindi: “İbrahim Ethem bey, sanatkâr, Allah’ın yolundan gider. Ondan ilham alır. Malum olduğu üzere Allah tecellîlerinde tekrar etmez. Biz dahi böylelikle, teberrüken yeni istifler üzerinde çalışmanın gayreti içerisinde bulunuyoruz.”
Âharlı kâğıdın müşfik yüzüne âyet-i kerîmeleri, hadis-i şerifleri, hilye-i saâdetleri, güzel sözleri ve dahi hikmetli şiirleri ta’lik ve celî dîvânî kalemleriyle meşk eden Hattat Mandıracı yazı vadisinde Ali Alparslan Mektebi’nin tüm hususiyetlerini iki haftalık hilâl parlaklığında ortaya koymanın gayreti içerisinde bulunuyor.
Ebru teknesinden biiznillah her biri diğerinden âlâ keyfiyeti hâiz hatip kumlu ve battal ebrular çıkartan sanatçı ebruda yorulduğunda eline paletini alıyor.
İNSANLIĞIN AYRI ZEVKİ VARDIR!
Mandıracı pres tuval, duralit ve tuval üzerine yağlı boya tekniğiyle eslâfın portrelerini resmederek kendilerine bir nevi rahmet niyazında bulunuyor. Hulûsi Efendi, A. Süheyl Ünver, Hezarfen Necmeddin Okyay, Mustafa Düzgünman, Münir Nurettin Selçuk, Abdülbaki Gölpınarlı, Ali Alparslan, Timuçin Tanarslan ve Ahmed Yakupoğlu ile birlikte babası Mazhar Mandıracı’nın ve şehit öğrencisi Erol Yılmaz’ın mümin ve mütevekkil suretlerine dair ahvali Âsitâne’nin manevi atmosferiyle buluşturan sanatçının eserlerine müşfikâne nazar edenler tecrübe ve ustalıkla harmanlanan asliyet ve terkip şuuruyla karşılaşıyor. Bu satırların yazarı mezkûr şuuru “insanlığın ayrı zevki vardır”la tabir ve tavsif ediyor.
AHMET SABRİ MANDIRACI
HATTAT-EBRUCU-RESSAM
Ahmet Sabri Mandıracı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünden mezun oldu. Üniversite eğitimi esnasında klasik Türk sanatlarının hat, ebru ve cilt dallarıyla ilgilendi. Klasik dönem şiirine, mimarisine ve sanat tarihine de büyük ilgi duydu. Okuduğu fakültenin bu alanla ilgili ders ve seminerlerini takip etti.
Türk hat sanatının beyefendi şahsiyeti Hattat Ali Alparslan’dan rik’a ve ta’lik yazı nevilerinden, Ebrucu Mustafa Düzgünman’dan da ebru sanatından icazeti aldı.
İzmir’de ve Yalova’da ebru ve hüsn-i hat kurslarının yanında Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde dersler verdi.
Ahmet Sabri Mandıracı halen yazı, ebru ve resim çalışmalarını İstanbul’da sürdürmektedir.
İbrahim Ethem Gören/02.09.2024 Yazı No: 416