MEYÇEM EZENGİN’DEN MOZAİK SANATINA ESTETİK BİR DOKUNUŞ…
Mozaik sanatçısı Meyçem Ezengin eserleriyle; bir adım öte hüneriyle sanatseverlere sanatın en içten diliyle "merhaba" diyor: Merhaba!
Ülkemizin önde gelen sanatçılarından Meyçem Ezengin, hizmetinde bulunduğu sanatın hikâyesini iki cümleyle özetliyor: "Binlerce yıldan beri saraylara, mabetlere ve daha bir çok önemli yapıya görkem, sıcaklık ve özgün bir üslup kazandıran mozaik sanatının ana malzemesi tabiatın derununda saklıdır. Taş, toprak ve cam..."
İnsan topraktan yaratıldı... Toprak, biiznillah hayata, insana ve bitkilere can verdi. Sanatçı da Allah'ın ilhamıyla taşa, toprağa ve cama estetik dokunuşlarla şekil verdi. Cam onun elinde ustalıkla sanat eserine dönüştü.
EZENGİN'İN ESERLERİNDE HAYRET MAKAMINDA TEVAZU GÖZE ÇARPIYOR
Sanatçı Meyçem Ezengin'e kulak vermeye devam ediyoruz: “Topraktan gelen ve belli bir ahenk içinde yan yana dizilip hünerli ellerde ateşle dans ederek yeni formlar kazanan mozaikler, ilk günkü kadar canlı ve kalıcı bir malzeme olması nedeniyle her daim büyük ilgi görmektedir.”
Biz dahi Ezengin’in gönül evinden neş’et eden eserlere baktığımızda engin bir ustalıkla birlikte hayret makamında tevazu görüyoruz.
Muhatabımızın nazarında mozaik bir imgeyi iki boyutlu olarak betimlemesi bakımından resim sanatıyla benzerlik gösteriyor. Ezengin’e göre mozaiği resimden farklı kılan, sanatçıları da sanatseverleri de büyüleyen başka bir üstünlük söz konusu... O da mozaik sanatının zamanı durduran ışıltısı... Tıpkı Kubbet-üs-Sahra'nın hatlarının mozaiklerle el ele tutuşarak Firdevs cennetine doğru ışıyor olması gibi... Bu noktada Ezengin’in “Mozaikler resmin aksine zamanın yıpratıcı, yok edici etkisine yenik düşmez, solmaz, bozulmaz” tespitinin altını çizerek tekrar tekrar okuyoruz.
İNSANIN OLDUĞU HER YERDE SANAT DA VARDIR
Sanatçının sanata bakış açısı şu ifadelerde topluca yer alıyor: “İnsanın olduğu her yerde sanat da vardır. Geçmiş dönemler incelendiğinde insanoğlunun ortaya çıkışıyla birlikte sanat eserleri de varlığını göstermeye başlamıştır. Bu durum, âdemoğlunun herhangi bir araçla kendini ortaya koymak, ifade etmek istemesinden kaynaklanır. Çünkü sanat insanın duygu ve düşüncelerini herhangi bir vasıta ile bir şekilde yansıtabilmesidir. Sanat sadece bireysel olarak değil, toplumsal olarak da kendini ifade etme aracıdır. Sanattan uzak kalan toplum kendini geliştiremez.
YAŞAM SANATLA BİÇİMLENİR
Sanatta biçimlenen yaşamdır. İnsan, varlık olarak kendisinin farkına vardığından beri mevcudiyetinin ağırlığını hissetmekte ve kendini ifade ederek kurtulmaya çalışmaktadır. İnsanoğlu hep kendi ile baş başa, zamana ve mekâna yayılmış bir halde var olmaya mecburdur. Çünkü varlığın görünür, dokunulur bir duruma gelmesi sanat eserleriyle olur. Sanat, sanat eseri ve sanatçı varlığındaki oluşumların zamana yayılması, sanat eserlerinin bir medeniyeti sonraki nesillere anlatan şahitleridir."
MEDENİYETİMİZE MOZAİK SANATININ NAİF SIRRIYLA HİZMET EDİYOR
Meyçem Ezengin, bu bağlamda dünü bugüne, bugünü de yarına ekleyerek kadîm medeniyetimize mozaik sanatının naif sırrıyla hizmet ediyor.
Bunun içindir ki Ezengin’in eserlerinde Selçuklu’nun ve hemen sonrasında Osmanlı Cihan Devleti’nin ihtişamlı dönemlerinden izler yolumuzu aydınlatıyor. Bu izler, Kâh Kâbe-i Muazzama tablosu, kâh Fatih Sultan Mehmet portresi ve kâh da kufi yazılarda karşımıza çıkıyor.
Sanatçı, tezhip, minyatür ve çini ustalarının içten gelen bir özenle yıllardır yapa geldikleri Kâbe-i Muazzama tasvirini, Hicr-i İsmail’i, Makâm-ı İbrahim’i, tavaf alanını ve mezhep imamlarının ibadet yerlerini, imbikten geçmiş ince bir sanat zevkini, günümüz cam mozaik tekniği ile harmanlayıp yeni baştan yorumlarken İznikli sanatkâr Osman bin Ahmed Bey’i hürmetle bizlere anımsatıyor.
İSTANBUL PANOSU YAHUT DÜNGEN BUGÜNE AÇILAN PENCERE…
Ezengin Usta, “İstanbul Panosu” isimli eserinde iki parça halinde kadim şehre gönlünün güzelliklerini aktarırken, alt ve üst parçalarda İstanbul’un boğazdan görünen meşhur siluet manzarasından kesitlere yer verip ortada Osmanlı sanatında gücü ve kudreti temsil eden ve lisan-ı haliyle de tevazuya göz kırpan çintemani motifi ile de dünden bugüne bir pencere aralıyor.
Dolap-Çalışma Masası eserinde ise Topkapı Sarayı’nda bulunan Kutsal Emanetlerden Hırka-ı Saadet’in örtüsünün üstünde bulunan desenleri dolabın ve masanın ön ve yan kısımlarında yer veriyor. Dolap eserinde ayrıca sahabe kılıcı kabzasında bulunan süslemeleri kullanıyor. Dolabın ön kısmında Hattat Faruk Dinçer Eratlı’nın kalemiyle şekillenen Ya Hannân ve Ya Mennân kufi hatta dikkatlice bakanlar Saadet Asrı’ndan esintilerle karşılaşıyor.
Mozaiğin hoş dünyasına bir sığınma sahnesi kadar da olsa dâhil olduğumuz hasbıhalimiz, ustamızın aşağıdaki mesajlarıyla nihayete ediyor: “Sonsuz güzelliklere sahip olan ülkemiz, içinde sonsuz iyilik, sonsuz sevgi barındıran insanlara sahip. Yüzlerce yıldır atalarımız çalışmış, bu güzellikleri bizlere bırakmıştır. Günümüzde zaten yaşıyor olan bu sanatları tozlanmış raflardan indirip gün ışığına çıkarmak ise bizim görevimizdir. Önce bizler bilgilenip sanatın değerini, çocuklar üzerindeki olumlu etkilerini bilip, daha sonra gençlerin yolunu aydınlatarak sanata yönlendirmeliyiz. Sanata yönelmek, önce kendimizi, sonra ailemizi ve daha sonra toplumumuzu koruyacak, bizler için adeta bir kalkan olacaktır.
Geleneksel sanatlarımızı, Türk kültürünü benimsemiş, paylaşımcı, katılımcı, fedakâr, geçmişin birikimi ile geleceğin modern gelişmelerini kendisinde birleştirip, geliştirerek sanatına yansıtacak, çok daha ileriki yıllara taşıyacak nesiller yetiştirmek dileğiyle…”
İbrahim Ethem Gören