SUYUN NAİF SIRRI ŞEKERPINAR’DA…
Geleneksel ebrûculuğumuzun duayen ismi Alparslan Babaoğlu’nun Suyun Naif Sırrı Türk Ebru Sanatı isimli sergisi 30 Ocak Salı günü Şekerpınar’daki bankacılık üssümüzde açıldı.
Klasik ebru sanatının öncü isimlerinden Alparslan Babaoğlu, ebru sergisiyle ve birbirinden âlâ klasik ebrularıyla Gebze’den tüm sanatkârlara “merhaba” dedi.
Alparslan Babaoğlu Hoca’nın sergisi aynı zamanda katılım bankamızın 2018 yılının ilk sanat etkinliği olması açısından da bizler için önem arz ediyor.
Sergi açılışının öncesinde Çırağan Salonu’nda ebru üzerine söyleştik. Alparslan Babaoğlu hasbihalde, ebru sanatının tarihini, hocalarını ve doğru ebruyu latif üslubuyla anlattı. Babaoğlu Üstadımız söyleşide ebrunun evvelemirde bir kâğıt bezeme sanatı olduğunu ve kullanım alanlarını şu cümlelerle izah etti:
EBRU KÂĞIT BEZEME SANATIDIR
“Bilindiği üzere ebrû, tabiattan elde edilen ve sığır ödü ilâve edilen madenî esaslı boyaların, ebrûcu tarafından yaşlı atın kuyruk kıllarının bir gül dalının çevresine sarılması ile yapılan fırçalar yardımıyla kıvamı artırılmış bir sıvı üzerine serpilmesi ya da biz yardımıyla damlatılması suretiyle oluşturulan desenlerin, sıvının üzerine kapatılan bir kâğıda aktarılmasıyla sûretiyle gerçekleştirilen bir kâğıt bezeme sanatıdır.
EBRU SEYREDENLERİN GÖNÜL TELİNİ TİTRETİYOR
Her ne kadar Türk ebrû geleneğinde duvara asmak için ebrû yapmak yoksa da, sanatın son temsilcisi merhum Mustafa Esad Düzgünman’ın çabalarıyla tanınan ve çok sevilen ebrû, beğenenlerce çerçevelenip duvarlara asılmak sûretiyle Batı’nın soyut resminin ülkemizdeki tam karşılığı hâline gelmiş ve seyredenlerin gönül telini sürekli titretmeye başlamıştır.
Her biri farklı bir kullanım yeri düşünülerek yapılan, battal, neftli battal, hatip, çiçekli, hafif, kumlu, mutaf ebrûsu, taraklı ve akkâse gibi birçok çeşidi bulunan ebrûnun eğitim süreci meşakkatli ve uzun olmakla birlikte başarılı olunduktan sonra yapana ve seyredene çok değişik duygular yaşatmaktadır.”
Sergi için gelen misafirlerimizin ve Bankacılık Üssümüzdeki sanatsever çalışma arkadaşlarımızın ilgiyle takip ettikleri söyleşide Ebrucu Babaoğlu ebrunun tarihi serencamına aşağıdaki cümlelerle değindi:
BİLİNEN İLK EBRU ÖRNEĞİ 1496 YILINA TARİHLENİYOR
“Hâlen Kronos Koleksiyonu’nda muhafaza edilen bilinen en eski örneği 1496 senesinde yapılmış olan ebrû sanatı, başlangıçta üzerine yazı yazmak amacıyla yapılmışsa da daha sonraları, önce cilt kapaklarında ciltbezi yerine ya da yan kâğıdı olarak ve murakkaa albümlerinde kullanılmış, geçtiğimiz yüzyılda da levha pervazlarını süslemeye başlamıştır.
EBRU SANATI DÜNYANIN HEMEN HER BÖLGESİNDE İCRA EDİLİYOR
Sanat târihçilerinin Uzak Doğu’da başladığını söyledikleri ebrû, İpek Yolu üzerinden önce İran’a gelmiş, burada ebrî ismini aldıktan sonra da yine aynı yolla 16. yy’da İstanbul’a gelerek günümüze kadar en şâşaalı günlerini Asitane’de geçirmiştir.
Ticaret yoluyla 17 yy.’da İstanbul’dan Avrupa’ya götürülen ebrû, farklı tekniklerle de olsa günümüzde dünyanın dört bir yanında icrâ edilmektedir.
Genel Müdürümüz Ufuk Uyan, Alparslan Babaoğlu, Genel Müdür Yardımcılarımız Aslan Demir ve Mehmet Oral ile birlikte kurdelasını besmeleyle kestiğimiz Suyun Naif Sırrı Türk Ebrusu Sergisi, klasik ebrumuzun kat ettiği mesafeyi işaretliyor olması bakımından da ehemmiyeti haiz.
UFUK UYAN: 2018 YILINDA DA GELENEKSEL SANATLARIMIZIN NAİF SIRLARINI KEŞFETMEYE DEVAM EDECEĞİZ
Genel Müdürümüz Ufuk Uyan Bey’in sergiye ilişkin kanaatleri şöyle: ”Öncelikle, 30 yılını klasik ebru sanatımıza adayan kıymetli ebru üstadı Alparslan Babaoğlu Beyefendi’nin ufuk açıcı sohbetini dinleyerek müstefid olduk. Kendisine bir ömrün hasılası olan bu eşsiz eserleri sanatseverlerle buluşturma ve sergileme fırsatı verdiği için sonsuz teşekkürler ediyoruz.
Alparslan Babaoğlu Beyefendi’nin ebru yolculuğuna başlayış anısında anlattığı gibi Kuveyt Türk olarak İslâm Milletine mâlolmuş bu tür sanatları, sanat eserlerini ihya ve idame ettirmeyi çok önemsiyoruz. 2018 yıl boyunca bu güzel çalışmaları artırarak, naif sırları keşfe devam edeceğiz.”
EBRU TEKNESİ ZUHURATA TABİDİR
Bilindiği üzere hat sanatı için iğne ile kuyu kazmak tabiri kullanılır. Ebrû için ise mezkûr tabir, iğne ile suyu kazmak şeklinde dillendirilir. Yine bilindiği üzere ebrû teknesi zuhurata tabidir. Tekne, ebrûcunun ihlâsıyla doğru orantılı şekilde neticeler verir. Dolayısıyla sırlı bir sanattır ebrû.
Ülkemizde tarihinin hiç bir vaktinde olmadığı kadar ebrû teknesi açılıyor... Böylelikle Türkiye ebrûyla renkleniyor. Bu durum ebrû sanatının geleceğine ümitle bakmamızı salık verirken nitelik yönünden da dikkatli olunması gerekiyor.
BABAOĞLU 30 YILDIR EBRU SANATININ HİZMETİNDE
Bilindiği üzere unutulmak üzere olan ebrûculuğumuz Hezarfen İbrahim Edhem Efendi ile tabir yerindeyse külleri üzerinde tekrar hayat bulmuştu. Ebrûculuğumuz, Edhem Efendi’nin bereketli ömrünün son dokuz ayına yetişen Necmeddin Okyay ile Türk insanının gündemine tekrar girdi. Hz. Hüdâyî’nin türbedârı Mustafa Esad Düzgünman Hoca ile de müesseseleşme yönünde önemli adımlar attı.
Ebrû sanatını Hezarfen Necmeddin Okyay’dan öğrenen Mustafa Esad Düzgünman’ın ebrûculuk yolunu ve felsefesini ustalıkla devam ettirmekte olan Alparslan Babaoğlu, 30 yıldır kadîm ebrû sanatına; Türk ebrûculuğuna hizmet ediyor. Geleneksel ebrû sanatımıza yeni isimler ve eserler kazandıran Alparslan Babaoğlu’nun ve her biri artık usta olmuş öğrencilerinin teknelerinden çıkan birbirinden güzel klasik ebrûlar, az önce ifade ettiğimiz endişeleri giderecek mahiyette.
KLASİK EBRU SANATIMIZ SIRLI YOLCULUĞUNA DEVAM EDİYOR
Ebrû serencamımız Mustafa Düzgünman’dan kadim ebrûyu ve ebrû sanatının felsefesini, adabını öğrenen talebelerinin eliyle günümüzde suyun, teknenin, hayatın ve hakîkatin içindeki sırlı yolculuğunu sürdürüyor.
Suyun Naif Yolculuğu Geleneksel Türk Ebrûsu Sergisi mezkûr yolculuğa tanıklık etmek için düzenlendi.
Sergimizde serpmeli gelgit, serpmeli battal, Düzgünman Battalı, Edhem Efendi Battalı, neftli battal ebrularının yanında mutaf ebrusu, Hatib ebrusu, taraklı ebru, karanfil ve lâle ebrularıyla birlikte yazılı ebrularda da ustalığın sırrını keşfetmeye çalışacağız. Çünkü hat gibi ebrû da bir nevi keşif sanatıdır.
KLASİK EBRU SERGİSİ 15 ŞUBATA KADAR ZİYARETE AÇIK KALACAK
Klasik ebruculuğumuzun yüzakı Alparslan Babaoğlu'nun teknesinden yakın zaman önce çıkan ebrulardan oluşan Suyun Naif Sırrı Klasik Türk Ebrusu Sergisi 15 Şubat tarihine kadar Bankacılık Üssümüzde sanatseverlerin ilgisine açık kalacak.
İbrahim Ethem Gören