Minyatür sanatçısı Gülşen Eryüksel ile Çizgisel isimli ilk sergisi özelinde sanat çalışmaları üzerine bir e-mülakat gerçekleştirdik.
İbrahim Ethem Gören: Gülşen Hanım okuyucularımıza kendinizi nasıl tanıtırsınız?
Gülşen Eryüksel: 1961 yılında İstanbul’da doğdum.1995 yılında geleneksel sanatlara ilk adımımı Tezhip sanatıyla attım. Daha sonra 2010 yılında minyatür sanatına başlayarak devam ettim.
Sanat gündeminize nasıl girdi?
Sanat, benim gündemime, sahaflarda gördüğüm ortası minyatür, kenarı tezhip olan bir sayfanın dikkatimi çekmesiyle girdi.
Dünden bugüne sanat yaşamınızı nasıl özetlersiniz?
Minyatür sanatını hayatıma dâhil ettikten sonra yaşam biçimim olmuştur.
Tezhiple başlayan sanat yolculuğunuz minyatüre nasıl evrildi?
Minyatür öğrenmek için gittiğim kurstaki hocamın, elimin tezhibe yatkın olduğunu söylemesiyle tezhibe başladım. 5 yıl tezhip yaptıktan sonra gönlümde yatan minyatür sanatına yöneldim.
Minyatürde sıklıkla neleri nakşediyorsunuz?
Minyatürde genellikle kent konusunu işliyorum. İstanbul’u eserlerime farklı teknik ve farklı uygulamalarla yansıtmaya çalışıyorum.
Minyatür sanatında dün-bugün kavramlarının sizdeki çağrışımları…
İstanbul’da doğmuş, büyümüş ve halen bu şehirde yaşayan bir olarak İstanbul’da yaşadığım Eyüp semtinin evlerinin bahçeli olması, çiçekli olması gibi özelliklerinin beni beslediğini ve sanatımı şekillendirdiğini düşünüyorum.
Minyatür sanatında kendilerinden ilham aldığınız, birlikte yol yürüdüğünüz hocalarınıza da değinelim.
Geride kalan 12 yılda ders aldığım birçok hocam oldu. 2010 yılında İstanbul Tasarım Merkezi’nde (rahmetli) Meral Aşan’la minyatüre başladım. Daha sonra Milli Saraylar Yıldız Şale’de Taner Alakuş danışmanlığında ilk yıl Raif Aydın’dan; ikinci yıl da Leyla Kara’dan minyatür eğitimi aldım. Yaklaşık 3 yıl Leyla Kara ile atölye çalışmaları yaptık ve Serterikzade Kültür Merkezi’nde Taner Alakuş danışmanlığında birlikte dersler verdik.
Kırılma noktanız…
Bu sanatta esas kırılma noktam 2019 yılında Taner Alakuş Minyatür Atölyesi’ne gelmemle birlikte oldu. Bu noktaya gelinceye kadar kimi hocamdan sabrı, kimi hocamdan inceliği, kimi hocamdan anlayışı ve özgür düşünceyi öğrendim.
Yeni bir kültür-sanat sezonu yaklaşıyor. Gönüllerinde minyatür sanatına açık kapı bulunanlar sizlere nasıl ulaşabilir?
Gönüllerinde minyatür sanatına açık kapı bulunanlar bana Instagram sayfamdan ve Taner Alakuş Minyatür Atölyesi’nden ulaşabilirler.
Minyatür sanatında tekâmül süreçlerini nasıl özetlersiniz? Kabiliyetli bir sanatkâr adayını öğretim süreçlerinde neler bekliyor?
Minyatür sanatı, sabır ve disiplin isteyen bir sanattır. “Ben çok sabırsızım“ diyenlere de sabrı öğretir. Bu sanatı gerçekten öğrenmek istiyorlarsa buna hazır olmaları gerekir.
Üsküdar Nevmekân Galeri’de 11 Ağustos Perşembe günü Çizgisel serlevhalı ilk kişisel serginizi açtınız. Çizginin minyatür sanatında ve nezdinizdeki karşılıkları için de bir paragraf açalım.
GÜLŞEN ERYÜKSEL: ÇİZGİ SANATTA ÖNEMLİ BİR GÖRSELLİK UNSURU.
“Çizgisel“ benim ilk kişisel sergim. Çizgi sanatta önemli bir görsellik unsuru. Ben de çizginin ifade gücünü kullanarak çalışmalarımı yapıyorum.
Minyatür sanatında çizgi önemli unsurlardan, temel ögelerden biri. İstediğiniz noktayı çizgiyle vurgulayabiliyor, öne çıkarabiliyorsunuz. Benim içinse belirlemeyi değil sınırsızlığı ifade ediyor.
Sergi fikri nasıl gündeme geldi? Sergi hazırlık süreçlerinize değinir misiniz?
Her sanatçının bir gün kişisel sergisini açma hayali vardır. Pandemi dönemini fırsata çeviren bir sanatçıyım. Kendimize döndüğümüz o dönemde çok çalıştım, ürettim. Pandemide kötü bir süreçten geçtik ancak benim için verimli oldu. Bu dönemde yaptığım eserleri sanatseverlerle buluşturmak istedim.
Serginin ana fikri nedir?
Çizginin ritmiyle kent minyatürlerini sanatseverlere aktarmak.
Sergi içeriğine de temas edelim…
Çoğunlukla çizgim ve renklerimle şehri yansıtmaya çalıştım.
Ziyaretçilerin ilgisi nasıl şekilleniyor?
Çok olumlu ve güzel dönüşler alıyorum. Bir sanatçı olarak bu durum beni gururlandırıyor.
Bu ilgili neyle telif ediyorsunuz?
Disiplinliyim ve çok çalışıyorum.
“Çizgisel”de sizin için hikâye oluşturan bir eserinize odaklanalım…
“Mimar Sinan” isimli eserimde Mimar Sinan’ın yaşamı boyunca yaptığı eserleri resmettim. Eserlerinden en önemlileri, “çıraklık eserim“ dediği Şehzadebaşı Camii, “kalfalık eserim” dediği Süleymaniye Camii ve “ustalık eserim” dediği Selimiye Camii’dir. Ayrıca Mihrimah Sultan’ın güneşle ay anlamına gelen ismine ithafen yılın sadece birkaç gününde Edirnekapı Mihrimah Camii’nin arkasında güneş batarken, Üsküdar’daki Mihrimah Camii’nin arkasından ay doğmaktadır. Ve Süleymaniye Camii’nde örümceklerin gelmesini engelleyen devekuşu yumurtaları vardır. Eserimde bu ayrıntıları minyatür olarak resmettim.
Bundan sonraki hedefleriniz nelerdir?
Hedefim minyatür sanatını gelecek nesillere farklı bir bakış açısıyla sunmaktır.
Sizin ilave etmek istediğiniz hususlar nelerdir?
Ben sanatın iyileştirici bir gücü olduğunu düşünüyorum. Herkesin sevdiği ve gönül verdiği bir sanatı olsun istiyorum.
Son olarak okuyucularımıza nasıl bir mesaj iletmek istersiniz?
Hangi işi yapıyorsanız yapın severek ve aşkla yapın. Ve çok çalışın.
İlginiz için teşekkür ediyorum.
Ben de teşekkür ediyorum.
İbrahim Ethem Gören 29.08.2022-Yazı No: 312