DOÇ. DR. SÜLEYMAN BERK İLE HİLYE SEMPOZYUMU ÜZERİNE…
Cemal Reşit Rey Konser Salonu, 3-4 Haziran Cumartesi ve Pazar günlerinde önemli bir kültür-sanat etkinliğine; Uluslararası Hüsn-i Hat ve Hilye-i Şerif Sempozyumu'na ve Uluslararası Hilye-i Şerif Yarışması ödül törenine ev sahipliği yaptı.
Sanat tarihimiz için ilk olma özelliğini haiz Hüsn-i Hat ve Hilye-i Şerîfe Sempozyumu akademisyenler, sanatkârlar, sanatseverler ve konunun uzmanları tarafından ilgiyle takip edildi.
Prof. Dr. Turan Koç, Doç. Dr. Süleyman Berk, Mehmet Çebi ve Cevad Huran ve Said Kasımoğlu’nun düzenleme kurulunda bulunduğu sempozyumun 3 Haziran Cumartesi günü gerçekleştirilen birinci oturumu “Hat Sanatına Genel Bakış ve Yeni Arayışlar” gündemiyle düzenlendi. Oturum Başkanlığını Turan Koç’un üstlendiği programda Prof. Dr. Turan Koç ile birlikte Yrd. Doç. Dr. M. Savaş Çevik, Ali Şirazi ve Dr. Nassar Mohammed Mansour söz aldı.
“Hat Sanatında Özel Bir Form: Hilye-i Şerîfe” serlevhalı ikinci oturum Prof. Dr. Hüsrev Şubaşı başkanlığında düzenlendi. Bu oturumda Prof. Dr. Hüsrev Şubaşı’ya, Dr. Zübeyde Cihan Özsayıner, İdham Muhammed Hanash ve Gholam Hosein Amirkhani eşlik etti.
HAT SANATININ GÜNÜMÜZDEKİ DURUMU MÜZAKERE EDİLDİ.
4 Haziran Pazar günü düzenlenen etkinliğin üçüncü oturumunun gündeminde “Hat Sanatının Günümüzdeki Durumu” vardı. Oturum Başkanlığını Prof. Dr. Sabri Küçükaşçı’nın yaptığı oturumda Doç. Dr. Süleyman Berk, Muhammed Behîri, Ömer Lekesiz, Mehmet Çebi ve Fuat Başar söz aldı.
Prof. Turan Koç’un başkanlığında düzenlenen etkinliğin “Kapanış ve Değerlendirme Oturumu” konuşmacıları ise Prof. Dr. Mustafa Sabri Küçükaşçı, Doç. Dr. Süleyman Berk, Yard. Doç. Dr. M. Savaş Çevik ve Ömer Lekesiz oldu.
DOÇ. DR. SÜLEYMAN BERK İLE HİLYE SEMPOZYUNU ÜZERİNE…
Sempozyumda, Hattat Hafız Osman’dan günümüze Hilye-i Şerîfe kitabetinin ve dünden bugüne hat sanatının, eskilerin, efradını cami ağyarını mani dedikleri tarzda müzakere edilerek tartışmaya açıldı.
Uluslararası Hilye-i Şerîfe Sempozyumu özelinde, düzenleme kurulu üyesi, Yalova Üniversitesi öğretim üyesi, hattat, Doç. Dr. Süleyman Berk ile sohbet ettik.
Süleyman Bey Hüsn-i Hat ve Hilye-i Şerifi Sempozyumu düzenlenmesi fikri nasıl ortaya çıktı?
Dostum Mehmet Çebi daha evvel uluslararası bir Hilye-i Şerîfe yarışması tertiplemişti. Buraya dünyanın her yerinden 750 kadar yarışmacı katılmıştı. Bunun ödül töreni yapılırken yanında bir sempozyum düzenleme fikri de doğmuştu.
2 Haziran 2017 Cuma günü Sayın Cumhurbaşkanımızın katılımıyla ödül töreni icra edildi. Takip eden iki günde de sempozyum icra edildi.
SEMPOZYUMUN ÖZGÜN BİR PLATFORM OLMASINA DİKKAT ETTİK.
Hazırlık süreçleri hakkında bilgi verir misiniz?
Sempozyumun geçmiş bilgilerin tekrar edileceği bir etkinlik olmamasına ve özgün bir platform olmasına dikkat ettik. Hat sanatını günümüze getirecek görüş, düşünce ve tenkitlerin konuşulmasını istedik ve dünyadan bu konulara uygun isimleri çağırdık.
Bildiğim kadarıyla Sempozyum sanat tarihimizde bir ilk olma özelliğini taşıyan etkinliğin temel misyonu hakkında neler söylemek istersiniz?
Sempozyum katılımcıları ve yöneticileri Hat Sanatının felsefi temellerini konuşmaktan başka, sanatın nasıl yol bulacağı, geniş kitlelere yayılacağını tartıştılar. Günümüz sanat eğitimin, hat sanatı öğretiminin durumu tartışıldı.
Sempozyumla kamuoyuna, sanat dünyasına ve ilgililere nasıl bir mesaj vermek istediniz?
Sempozyumda, bir konuşmacının söylediği bir cümle çok dikkat çekiciydi. “Hafız Osman’ın XVII. yüzyılda yazdığı hilye şâheserdir. Ama aynı formu devamlı tekrar etmek sanat değildir.” Bu gerçekten önemli bir husustur. Bunun üzerine çok düşünmek gerekmektedir.
YENİ FİKİRLER, YENİ GÖRÜŞLER VE YENİ TENKİTLERLE KARŞILAŞMAK BÜYÜK BİR KAZANÇ OLMUŞTUR.
Bir hattat ve akademisyen olarak sempozyumun sizin için ürettiği katma değerler neler oldu?
Her zaman yeni düşünceler ve görüşler insanda ufuk açar. İnsanın içine kapanması veya aynı şeyleri tekrar etmesi düşüncesini köreltir. Bir şey üretemez hâle gelir. Benim için burada yeni fikirler, görüşler ve tenkitlerle karşılaşmak büyük kazanç olmuştur.
Günümüz hattatları Hafız Osman’ın tertip ettiği klasik hilye formuyla birlikte yepyeni hilye formlarına ketebe koyuyor. Hilye formundaki arayışlar/yeni tasarımlar hakkındaki kanaatlerinizi öğrenmek isterim.
İnsanlık devamlı bir gelişim içerisindedir. Sanat da bundan kendisine düşen payı alacaktır. Hat sanatının da kendini bundan soyutlaması düşünülemez. Değişmeyen tek şey değişimdir! Dolayısıyla özellikle yeni hilye formlarının bir yere varacağını düşünüyorum.
Hat sanatı camiamıza baktığınızda nasıl bir manzarayla karşılaşıyorsunuz?
Her şey iyi olacak inşallah!
HAT SANATINDA NAZARÎ ÇALIŞMALARI AĞIRLIK VERİLMELİDİR
Hat sanatının/camiasının içinde bulunduğu temel sorunlar nelerdir?
Hat sanatı özelinde temel sanat eğitimi eksikliği hemen göze çarpıyor. Bir diğer husus nazarî çalışmaların emekleme safhasında olduğudur. Çıkan kitap, makale ve söylenen sözler hep birbirinin ve eskinin tekrarı!
Bahsettiğiniz sorunlar nasıl aşılabilir?
Tek kelime: Eğitimle…
Yarışmaya katılan ve derece alan eserlere dair neler söylemek istersiniz?
İçlerinde mükemmel yazı ve tasarım bakımından güçlü eserler vardı. Yurtdışından katılan sanatkârların çok iyi derecede olduğunu görüyoruz.
Sizce hat yarışmaları hangi amaçlara matuf olarak düzenleniyor.
En bilinen yararı: Sanatçılara kendini geliştirme ve tanıtma imkânı sağlamasıdır.
Bahsettiğiniz amaçlar ne kadar tahakkuk ediyor?
Yarışmalar çeşitlenmeye başladı. Çok çeşitli resmî ve özel kurumlar yarışmalar düzenliyor. Meselâ son dört yıldır Zeytinburnu Belediyesi de “Geleneksel Tasarım Yarışması” düzenliyor. Bütün dallarda iyi sayılabilecek ödül veriyor. Bu yıl ödüller geçen yıla göre iki katına çıkarılmış durumdadır.
Bütün bunlar iyi gelişmelerdir.
Son olarak mülakatımıza sempozyum ve yarışmaya dair hangi hususları iletmek istersiniz?
Geleneksel sanatlar özelinde çokça eksikliği hissedilen sanat nazariyatı kısmının giderilmesi için bu tür sempozyum ve seminerlerin çoğalması lazım. Ayrıca araştırma ve analitik düşünceye dayanan yazılı malzemenin çokça yayımlanması gerekir.
İlginiz için teşekkür ediyorum Süleyman Bey.
Ben de teşekkür ediyorum.
İbrahim Ethem Gören