Yıldız Holding, Ramazan-ı Şerif aylarında geleneksel hale getirdiği sanat sergileri halkasına bir yenisini daha ekledi: Yıldız Holding Koleksiyonundan Seçkiler.
‘BİR ZAMANLARIN İSTANBUL’UNA DERİN BİR “AH!”
Müessesenin Çamlıca’daki genel merkezinde sanatseverlerin ilgisine arz edilen sergi, hilye-i şerifelerden ve Hoca Ali Rıza’nın eserlerinden müteşekkil.
Sergide Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Başkanı ‘Üsküdarlı Hoca Ali Rıza’nın tuval üzerine yağlı boya tekniğiyle icra ettiği beş peyzaj çalışması izleyenlerine ‘bir zamanların İstanbul’u için derin bir “âh” çektiriyor!
HİLYELER: SÎRET VE SÛRET TASVİRLERİ
Koleksiyonda Osmanlı Cihan Devleti hattatlarının asırlar boyunca yazdıkları hilyeler dikkat çekiyor. Malum olduğu üzere hilyeler, Efendimiz Aleyhisselâm’ın sîret ve sûret tasvirleri. Birbirinden âlâ keyfiyeti hâiz hilyeler Celî Sülüs, Sülüs, Sülüs-Nesih, Celî Sülüs-Muhakkak-Sülüs-Nesih-Rikā; Muhakkak-Sülüs, Sülüs-Nesih-Gubârî, Celî Ta’lik, Celî Ta’lik-Ta’lik, Rikā ve Gubârî yazı nevileriyle aharlı kâğıdın müşfik yüzüne aşkla yazılmış.
ÜSTADLAR GEÇİDİ
Ehl-i irfanın nazarlarına Nisan ayı sonuna kadar açık kalacak sergide, birbirinden âlâ keyfiyeti hâiz yazılar ve yetiştirdikleri talebelerle kendilerine kelâm-ı ilâhînin yazı vadisinde müstesna nâm bırakan cennetmekân hattatlarımızın göz nurları mevcut.
Bu cümleye Hâfız Osman’ı, Kazasker Mustafa İzzet Efendi’yi, Hâfız Muhammed Surûrî’yi, Bakkal Ârif Efendi’yi, Fehmi Efendi’yi, Hasan Rıza Efendi’yi, Hasan Sırrı Efendi’yi, Hâfız Tahsin Hilmi Efendi’yi, İbrahim Sukûtî’yi, Yahyâ Hilmi Efendi’yi, Mehmed İlmî Efendi’yi, Fehmi Efendi’yi, Ali Vasfi Efendi’yi, İbrahim Rüşdî Dedeefendi’yi, Hâfız Halil eş-Şükrî’yi, Elmalılı Küçük Hamdi Efendi’yi (Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır), Aziz Rıfâî Efendi’yi ve Kemal Batanay’ı dâhil etmemiz vâkıa mutabık olacaktır.
“…İSTANBUL’DA YAZILDI.”
Sergide, bugünkü günde, bir önceki paragrafta isimlerini teberrüken zikrettiğimiz cennetmekân yazı üstadlarının izinden kemâl-i edep ve hürmetle ilerleyen hattatlarımız Fuat Başar, Hüseyin Öksüz, Savaş Çevik, Süleyman Berk, İsmail Öztürk, Mehmed Özçay, Zeyad Hayder Abdullah al-Muhandis, Said Abuzeroğlu ve Ferhat Kurlu’nun ketebe koyduğu hilyeler, “Kur’an-ı Kerim Mekke’de; Hicaz’da nâzil oldu, Mısır’da okundu, İstanbul’da yazıldı” kelâm-ı kibarını hatırlatıyor.
ÇAMLICA’DA SANAT VE ESTETİK RÂYİHASI…
12 Nisan Çarşamba günü holding merkezinde STK’ların kurucu, başkan ve yöneticilerine özel ziyaret tertip edilen sergideki eserleri İstanbul Ticaret Odası Meclis Başkanı Erhan Erken ile birlikte temâşâ ettik.
Etkinlikte Yıldız Holding’in üst düzey yöneticilerinden Bahattin Aydın’ın “en değerli hilye hangisidir?” şeklindeki muayyen sualine, “hepsi” şeklinde mukadder bir cevap takdim ettik. Evet, hepsi değerli, çok değerli, bir adım öte her türlü takdirin üzerinde…
Osmanlı hattatları sergideki hilyeler özelinde “mim”lerin, ‘güzel gözlü’ ‘he’lerin içine girerek an be an cehrî ve hafî zikirlere râm oluyor! Böylelikle Çamlıca’dan İstanbul’a, oradan da tüm vatan coğrafyasına içinden Habîb-i Kibriyâ geçen sanat ve estetik râyihası yayılıyor.
HER SANATKÂR AYRI BİR ÂLEMDİR.
Her sanatkâr ayrı âlemdir ve dahi her bir eserin ayrı bir hikâyesi, yahut hakikati vardır. Teftîş-i Mesâhif Meclisi âzası Hattat Fehmi Efendi’nin Hicrî 1329 tarihinde yazmaya muvaffak kılındığı, yazı göbeğinde Mescid-i Nebevî’nin (Kubbe-i Hadrâ) nakşedildiği, Barok tezyinatlı levha tek başına Osmanlı sanatını temsil etmeye kâfidir. Ve dahi bu çalışma özelinde tek eserlik bir sergi açılsa, kitabı yazılsa sezadır.
FEHMİ EFENDİ’NİN SADAKA-İ CÂRİYESİ…
Sözün bu yerinde Fehmi Efendi’nin zikrettiğimiz âsâr-ı atikasına odaklanalım… Murakkaanın orta yerinde, Efendimiz Aleyhisselâm’ın Ravza-i Mutarraha’daki mihrabının üzerine nakşedilen “Şefâatî li ehl’il-kebâiri min ümmetî/Şefaatim, ümmetimden büyük günah sahipleri içindir” mealindeki hadis-i şerifini on iki defa, cennetle müjdelenen sahabelerin isimlerinin sol canibine de Şefaat ya Resulallah niyazını, Kubbe-i Hadrâ (Mescid-i Nebevî) minyatürünün etrafında yine on iki defa sülüs kalemiyle yazan Fahmi Efendi’ye mezkûr eseri biiznillah sadaka-i câriye olmuştur.
“OL RESÛL-İ MÜCTEBÂ HEM RAHMETEN Lİ’İL-ÂLEMÎN”
İstanbul’un orta yerinde, Maçka kabristanlığında basübadelmevti bekleyen Fehmi Efendi, Kur’ân-ı Kerîm’de isimleri zikredilen yirmi yedi peygamberin adlarını, Hatem’ül-Enbiya Aleyhisselâm için yana yakıla yazılmış aşağıdaki satırların tezhip paftalarının arasına adeta gönül kalemiyle yerleştirmiş!
Ol Resûl-i müctebâ hem rahmeten li'l-âlemîn
Bende medfûndur deyü eflâke fahr eyler zemîn
Ravzasın idüb ziyâret didi Cibrîl-i Emîn
Hâzihî cennâtü Adnin fedhulûhâ hâlidîn...
(O mümtaz Peygamber ki -âlemlere rahmettir-
Bende yatıyor diye yeryüzü göklere karşı övünür
Cebrail (as) kabrini ziyaret edip dedi ki
“İşte bu Adn cennetidir, ebedi kalmak üzere oraya giriniz...”
YAZANA DA, BEZEYENE DE, ZİYARET EDENE DE NE MUTLU!
Osmanlı asırlarında yazı bezemeleri alanında daha ziyade erkek sanatçılara tevafuk edilir. Çoğu eser de atölyelerde müştereken ortaya çıkarıldığından imzaya rastlanmaz. Bu keyfiyetin sergideki istisnası Vehbi Efendi. Muhatabımız, Hâfız Tahsin Hilmi Efendi’nin muhakkak-sülüs-nesih hilyesini naif bir müzehhip inceliğiyle bezerken içten bir şefaat temennisiyle imzasını atmış.
Sergideki günümüz hüsn-i hat sanatkârlarının hilyelerini ise Dündar Tahsin Aykutalp (rahmet olsun), Nadir Tatar, Sibel Ak, Fulya Saatçıoğlu, Gülsüm Gügercin, Hale Nur Bakkal, Numan Aydın, Deniz Akın, Ayla Çolak ve Mihriban Beyza Kaya tezhiplemiş. Yazana da bezeyene de, ziyaret edene de ne mutlu!
İbrahim Ethem Gören/14.04.2023-Yazı No: 345